Hielspoor: Symptomen, Behandeling, Preventie (als reactie op een blog van de Wandelvrouw)

                                                                             

Ik las vandaag een blog van de Wandelvrouw met bovenstaande als titel (tenminste, dat wat niet tussen haakjes staat, dan). Ik denk, dat is interessant! Dat ga ik lezen. Meestal heeft ze het wel bij het goede eind. Even kijken wat ze hierover te vertellen heeft. Onderstaande plaatje (foto 1) wordt goed uitgelegd. Bij de pijl zie je een uitstulping, meestal in de vorm van een soort komma. Dit is een kalkafzetting. De oorzaak kan een plots trauma zijn, waarbij je hard met je hielbeen op de harde ondergrond terechtkomt. Dit kan een botuitwas veroorzaken. Dit heet een hielspoor. Doordat deze botuitwas zich bevindt op de plek waar de peesplaat aanhecht aan het bot, zal die zich tijdens het lopen steeds in die peesplaat boren. Na verloop van tijd raakt die aanhechting geïrriteerd en als je daar verder niks aan doet, kun je ook een peesplaatontsteking (fasciitis plantaris of plantaire fasciitis) erbij oplopen.

Foto 2
Bron: vancampschoenen.nl

Foto 1
Bron: hielspoor.com

              

En die peesplaatontsteking is nu juist wat de wandelvrouw omschrijft. Dat overbelasting van de voet een peesplaatontsteking kan veroorzaken is juist, evenals dat overpronatie, overgewicht en doorgezakte voetbogen andere oorzaken kunnen zijn.

De peesplaatontsteking en de hielspoor worden vaak met elkaar verward. Een peesplaatontsteking wordt ook wel eens een "valse" hielspoor genoemd. Een term, die mijns inziens alleen  maar meer voor verwarring zorgt. Misschien moeten we die term dan ook maar niet meer gebruiken. Er is echter een duidelijk verschil tussen deze 2 aandoeningen. Bij een peesplaatontsteking is er sprake van specifieke startpijn, wat inhoudt, dat als je 's morgens je bed uit komt, de eerste stappen verschrikkelijk veel pijn doen. Als je een tijdje loopt, wordt de pijn draaglijker. Ga je daarna een tijdje zitten en moet je daarna weer in beweging, dan voel je diezelfde startpijn, als 's morgens.

Heb je echter een ware hielspoor, dan voel je 's morgens die eerste stappen nog niet zo, maar treedt de pijn juist op, wanneer je meer en langer loopt. De pijnlocatie ligt dicht bij elkaar (zie foto 2), maar bij een peesplaatontsteking is het verloop van de peesplaat in de richting van de tenen, ook gevoelig/pijnlijk.

Hoe behandel je nu deze 2 soorten hielpijnen? Op dit moment, word je meestal door een huisarts doorverwezen naar een podoloog/podotherapeut en die meet je meteen steunzolen aan. Is dat dan de enige oplossing? Is dat dan de beste oplossing? De enige oplossing is het zeker niet en of het de beste oplossing is, dat zal moeten uitwijzen. Er zijn nog een aantal andere opties. Wil je uitsluiten of het om een hielspoor of een ontsteking gaat, dan kun je een röntgenfoto/echo laten maken.  Een botuitwas is zichtbaar op een röntgenfoto, een ontsteking van de peesplaat niet. Die is wèl zichtbaar te maken op een echo. Daar zijn gespecialiseerde podologen voor, die echografie voor de voet en onderbeen hebben gestudeerd.

Een hielspoor gaat NIET vanzelf weg. Een botuitwas verdwijnt niet als sneeuw voor de zon. Je kunt met shockwavetherapie proberen de botuitwas kapot te trillen, zodat het lichaam de fragmentjes zelf kan afvoeren. Na een 4-tal behandelingen zou verbetering op moeten treden. Verbetert dit niet, dan heeft verdere behandeling meestal geen zin, maar merk je verschil, dan doorgaan. Dit kan de snelste weg zijn om klachtenvrij te worden. Als je naast een hielspoor of in plaats van een hielspoor (ook) een ontsteking van de peesplaat hebt, kun je voetentraining en medical taping inzetten om de peesplaat te rekken, de kuitspieren te rekken en  het voetweefsel losser te maken en voeten sterker te maken, waarbij voetbogen ook weer teruggetraind kunnen worden.
De hielspoor zal er niet mee oplossen, maar de pijn van de ontsteking kan wel positief beïnvloed worden en de peesplaatontsteking kàn hierdoor opgelost zijn.
Voor de hielspoor zou je dan alsnog een steunzool kunnen laten aanmeten. De standaard gelkuipjes werken lang niet altijd goed, omdat de hele hiel van zacht materiaal is, waardoor de voet nog steeds (te veel) door kan veren en de voet niet gestabiliseerd wordt. Hoe dan wel? Door de randen van de hiel te maken van stevig materiaal en dit te combineren met een drukontlastend materiaal in  het midden (of) waar het pijn doet. Het hielbeen steunt dan op deze stevige randen en de pijnplek wordt ontlast.

De Wandelvrouw noemde de Strassbourgsok. Hier zijn voor zover ik weet, erg wisselende resultaten mee. Ik zocht naar een wetenschappelijke onderbouwing, maar vond alleen een stuk van Jessica Gal, waarin ze aangeeft, dat het lang niet altijd voor verbetering zorgt. Deze zou ook alleen ingezet worden bij een peesplaatontsteking.. de voetentraining is wetenschappelijk onderbouwd en blijkt beter te werken.

En dan de injecties: Ik als registerpodoloog,  heb het niet zo op injecties in de voeten. Afhankelijk van het preparaat, kan dit namelijk ook schade berokkenen aan diverse structuren in de voet, waaronder de vetkussens die slinken, bv. onder het hielbeen. Daarom is zorgvuldigheid geboden. Heb je namelijk een flink gewichtsverlies gehad, dan is ook het vetkussen kleiner geworden en daarmee wordt de schokdemping ook een stuk minder.

In het stukje Preventie, die de Wandelvrouw noemt, lees ik ook nog een misvatting.
Thuis op blote voeten lopen kan ook bijdragen aan het ontstaan van hielspoor. De harde vloer zorgt voor extra irritatie onder de hiel en dus kans op overbelasting en ontsteking van de hielpeesplaat.
Wat doe je namelijk, als je op blote voeten loopt? Dan land je niet op je hiel! Dat bonkt namelijk en dat loopt helemaal niet fijn! Je verplaatst je lichaamsgewicht veel meer naar voren. Je landt op je midvoet/voorvoet, op je normale demping. Bovendien suggereert het, dat blootvoets lopen niet goed voor je is en dat is het juist wèl! Het is meteen een soort voetentraining. Weet, dat voetentraining een ontzettend mooi instrument is om in te zetten en niet meteen te grijpen naar de steunzolen. Die kunnen later altijd nog. Als jij een overbelasting hebt opgelopen in de rug, zet de dokter je ook niet vast op een stoel met een corset. Nee, ook dan mag je in beweging komen en je lijf sterker maken door allerlei oefeningen te doen, die je klachten verminderen.

Tot zover mijn correctie/aanvulling van de blog van de Wandelvrouw. Het is niet als negatieve kritiek bedoeld, maar ik vond, dat ik de onduidelijkheden recht mocht zetten. Toen minister Schippers nog aan het roer stond, werden o.a.wij als podologen, opgeroepen om transparant te worden, zichtbaar te worden, te laten zien wat ons vak inhoudt, wat we doen en wat we niet doen. Wat ik met deze blog wil aangeven is, dat we dan ook duidelijkheid moeten scheppen in de aandoeningen en wat ze nu inhouden en hoe ze te behandelen.